Krachtplaatsen in Nederland en België

  De oude toren van Woensel, Eindhoven

177
De Oude Toren van Woensel aan de Oude Torenstraat 1 te Eindhoven.
De Oude Toren is een karakteristieke Kempische toren uit de vijftiende eeuw en is het enige overblijfsel van de Petruskerk die hier in de 11de of 12de eeuw gesticht was. De kerk was de hoofdkerk van een groot dekenaat en de moederkerk van o.a. Catharinakerk te Eindhoven. De Oude Petruskerk had een toren van 63 meter hoog.
In 1800 storte de hoge spitstoren in vanwege een woedende storm.
Op een schets uit 1791 zien we hoe de kerk en de toren er oorspronkelijk hebben uitgezien. De torenspits storte ineen op het schip van de kerk, die onherstelbaar werd verwoest.
Men besloot de oude kerk niet te herbouwen, pas in 1875-1876 werd er een paar honderd meter verderop een nieuwe Sint-Petruskerk gebouwd.
De toren van de oude Sint-Petruskerk werd in 1801 gerestaureerd, doch lange tijd stond alleen nog de toren overeind zonder kerk. Pas in 1954 werdt begonnen aan de bouw van een aula bij de toren op de plaats van het vroegere schip. De oorspronkelijke katholieke kerk is heden een algemene begraafplaats geworden. De Oude Toren is tevens een rijksmonument.
 (Bronnen: Arts 2013, Blz.28,  Thoben Blz.39  en  Wikipedia).

Archeologische vondsten in 1999 vlakbij de oude toren tonen aan dat er al in de negende, tiende en elfde eeuw mensen woonden door de vondst van resten van huizen en waterputten. Woensel was in de vroege middeleeuwen dus al een dorpje. In 1107 na nul is Woensel bekend als ´Gunsela´ en in 1172 als ´Wonsele´. De uitgang -sele komt veel voor in plaatsnamen en kan van het Germaanse woord sela stammen, waar ook het woord zaal van afkomstig is. Men komt zodoende dan op de zaal van Wodo (Jan de Vries) of Wodan (Jacob Grimm)  (Zie Wikipedia).
Budding komt met een alternatief en ziet in -le van Wonsele - later Woensel (Woense-lo) een verwijzing naar -loo, wat bos betekend, dus Wodans bos.
Zo zien we ook Woensdrecht en Woensdag die naar de God Wodan verwijzen.
(Bronnen: Arts 2002, Blz.26-27,  Budding Blz.263-264  en  Etymologiebank.nl).

Krachtplaats
Wigholt Vleer heeft met behulp van de pendel onderzocht dat bij de Oude Toren van Woensel een heiligdom gewijd aan Wodan zou zijn geweest tot in 691 na nul. De oude toren is gebouwd op een krachtplaats.  (Vleer Blz.322).
Ik ben samen met een goede vriendin die hier vlakbij gewoond heeft naar de Oude Toren gegaan. We hebben beidden met de wichelroede gelopen en kregen bij de zijkanten van de nieuwe aanbouw een reactie van de wichelroede, bij het achterste deel, van de toren verwijderd, waar vroeger ooit het altaar gestaan moet hebben. Ook bij het begin van het pad tussen de pilaren van de aanbouw kreeg ik een reactie van de wichelroede, op dezelfde hoogte als aan de beide zijkanten van de aanbouw.
Voor mij lag het centrum van de krachtplek niet bij de Oude Toren zelf zoals Wigholt Vleer dat beschreef, maar meer op de plaats waar vroeger mogelijk ooit het oude altaar heeft gestaan.
De goede vriendin kreeg op dezelfde plaatsen een reactie met de wichelroede, maar ook helemaal binnenin aan de linkerkant in de zuilengallerlij. We liepen een rondje over de begraafplaats en ook van grotere afstand bleef de wichelroede op bepaalde punten richting de aangebouwde aula wijzen. De Oude Toren van Woensel staat op een serene, rustige krachtplaats.

Martin Roek