Krachtplaatsen in NL & Be
Woodhenge, Heiloo
135 Geschreven in Augustus 2020
Woodhenge vindt je in Heiloo bij de kruizing van de straten Het Maalwater en De Omloop,
aan de buitenzijde van de bocht waar De Omloop overgaat in de Belieslaan
(Zie OpenStreetMap.org).
In 2005 vond men hier sporen van een cirkel van 20 palen die na een
C14 analyse uit de ijzertijd (± 800 voor nul)
bleken te dateren. Na het eerste onderzoek uit 2005 besloot men in de periode 2007-2008 een vervolgonderzoek te doen.
De palencirkel stond op een duintje, er is binnen de paalcirkel niets gevonden en men zag geen verschil tussen de bodem
binnen en buiten de paalcirkel.
De palen waren tussen de 15 en 20 cm dik en stonden op
zo'n 50 cm van elkaar in een cirkel met een diameter van zo'n vijf meter.
Later is er even verderop nog een palencirkel gevonden, waarbinnen men crematieresten gevonden heeft.
Bodemonderzoek naar stuifmeel en zaden leerde dat de palencirkels in een open landschap stonden dat periodiek overstroomde.
De palencirkels waren mogelijk rituele plekken waar de bewoners hun overleden leiders eerden.
De eerstgenoemde palencirkel is mogelijk een seizoenskalender geweest waarmee men de zonnestanden kon bepalen.
Belangrijke data die de palencirkel dan zou volgen zijn 21 maart en 21 december. Men vermoed dat de palencirkel
een religieuze functie heeft gehad, behorende bij het heilige centrum waar nu het
Witte kerkje staat ruim een kilometer verderop.
Maar, zo schrijft men in hetzelfde stukje, de paalcirkel kan ook een veekraal geweest zijn.
Over het algemeen staan eenvoudige paalcirkels op een (al dan niet natuurlijke) verhoging meestal rond een grafheuvel,
zoals we dat bijvoorbeeld ook op de Regte Heide in Noord Brabant zien, en zijn deze
paalcirkels dus heilige plaatsen waar de voorouders geëerd werden.
De naam Woodhenge roept associaties op het Woodhenge in Engeland,
doch behalve dat het beide cirkels met houten palen zijn, houd iedere gelijkenis op; er is verder geen enkel verband tussen de twee.
(Bronnen: Schuyf Blz.7-8,
Archeologische Kroniek Noord Holland Blz.46-51,
Etymologiebank.nl,
Kleine Blz.12,
Heiloo-online.nl paalkrans,
Heiloo-online.nl 2de grafheuvel,
HV Heiloo.nl (onderaan de pagina),
HV Heiloo.nl (scrollen naar gespot 14),
en ONH.nl)
In relatie met Woodhenge word de vondst van vijf sikkels soms genoemd.
In de jaren 30 van de vorige eeuw zijn aan de andere kant van Heiloo vijf sikkels uit de dertiende eeuw voor nul gevonden
die zo gegroepeerd waren dat men hier ook aan een rituele setting dacht. De sikkels vertonen gebruikssporen die overeenkomen
met het snijden van plaggen, voor bijvoorbeeld het opwerpen van grafheuvels of bouwen van huizen. De sikkels zijn mogelijk
na gebruik ritueel geofferd. Deze sikkels zijn minstens 400 jaar ouder dan Woodhenge dus kunnen niet met Woodhenge in
verband gebracht worden, hoewel dit soort rituele gebruiken ongetwijfeld ten tijde van Woodhenge ook gepraktiseert kunnen zijn.
Ook in Groningen en Drente zijn sikkels gevonden die op een vergelijkbare manier ritueel geofferd zijn.
(Bronnen: Cordfunke Blz.26-28,
Kleine Blz.12,
Schinning Blz.12
(ook hier),
Baduhenna.nl
en
Geheugen.Delpher.nl)
De palenkrans werd op een locatie even verderop van de orginele vindplaats gereconstrueerd. De palencirkel moest al eens wijken
voor bouwwerkzaamheden en is later weer opnieuw geplaatst. Tegenwoordig staat Woodhenge er verwaarloosd bij, de gemeente blijkt niets
te doen aan enig onderhoud. Nergens in de buurt is er een informatiebord te vinden die iets verteld over deze paalcirkel.
Woodhenge in Heiloo is tegenwoordig niets: het staat niet op de orginele locatie, het is niets anders dan wat rottend hout,
een slecht onderhouden fietsenstalling. Hoewel ik wist dat het gewoon wat houten palen zijn zonder historische connectie,
was ik toch behoorlijk ontstemt door de fietsen die er tegenaan stonden. Is dit hoe men de voorouders eert?
Maar goed, Woodhenge te Heiloo is duidelijk geen bezoekje waard.
